De ondernemingsraad heeft een belangrijke rol bij het arbobeleid. De OR heeft stevige bevoegdheden gekregen in de Wet op de ondernemingsraden en de Arbowet. De OR kan instemmen met het ziekteverzuimbeleid, de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E), het contract met de arbodienst en noem maar op. De OR heeft daarover meestal contact met de bestuurder, maar er zijn vaak ook verschillende arbo professionals in en buiten de organisatie. Zorg als OR dat u met hen ook regelmatig contact hebt. Zo weet u wat er speelt, wat er gebeurt en wat nog aandacht nodig heeft.
HR-manager
De HR-manager gaat over personeels- en organisatievraagstukken. En dus ook over het arbobeleid. Deze manager zit vaak tussen de bestuurder en de werknemers in. HR levert inhoudelijke deskundigheid vanuit een adviserende rol, maar is meestal geen formele gesprekspartner van de OR. Wel kan HR een belangrijke rol spelen in de kwaliteit van het overleg door ook procesmatig te adviseren hoe de meerwaarde van de medezeggenschap, onder andere bij arbothema’s, beter tot zijn recht kan komen. HR is ook een belangrijke informatiebron voor de OR.
De arbodienst
Werkgevers moeten arbobeleid voeren om een gezonde en veilige werkplek te bieden aan werknemers. Ondersteuning door een deskundige is daarbij verplicht. Dat kan via een arbodienst of door een bedrijfsarts en andere deskundigen in te huren. De OR heeft instemmingsrecht en bij de keuze van arbodienstverlening heeft de OR zelfs het overeenstemmingsrecht. Daarmee heeft de OR het recht een veto af te geven. De gecertificeerde arbodeskundige of de arbodienst verzendt een afschrift van adviezen over de RI&E en arbobeleid naar de OR. De arbodienst is er ook om de OR ter adviseren. De OR kan dus zelfstandig de arbodienst uitnodigen voor de OR-vergadering.
Preventiemedewerker
Vrijwel alle organisaties hebben een preventiemedewerker of arbocoördinator voor een goed arbobeleid. De taken van de preventiemedewerker vloeien deels voort uit de risico-inventarisatie en -evaluatie. De OR heeft instemmingsrecht op de organisatie, omvang van de taken en deskundigheid van de preventiemedewerker. De preventiemedewerker heeft hetzelfde doel als de OR: veilige en gezonde werkplekken voor de werknemers. In de Arbowet staat dat de preventiemedewerker de OR moet adviseren en moet samenwerken. De samenwerking met de deze arbo professional is dus niet vrijblijvend.
Vertrouwenspersoon
Een vertrouwenspersoon is iemand bij wie alle werknemers terecht kunnen wanneer ze te maken krijgen met agressie, pesten, discriminatie, seksuele intimidatie of ander grensoverschrijdend gedrag op het werk. De OR heeft instemmingsrecht bij het instellen van een vertrouwenspersoon. Maar daar moet het niet bij blijven. Overleg als OR regelmatig met de vertrouwenspersoon. Het gesprek gaat dan niet over personen, maar over de trends in de meldingen en ontwikkelingen in de organisatie.
De arbeidsinspectie
De arbeidsinspectie is belast met het toezicht op de naleving van de Arbowet en de Arbeidstijdenwet. Ook heeft de Arbeidsinspectie een rol bij het onderzoeken van een werkplek voor een arbeidsgehandicapte werknemer en het doen van voorstellen om de werkplek aan te passen. De inspectie is daarmee voor een OR een belangrijke speler. De OR kan een klacht indienen bij de Arbeidsinspectie als de werkplek onveilig is. Als OR-lid mag u de inspecteurs tijdens hun inspectie vergezellen als hun werk dit toelaat.
Meer weten over de rol van de OR bij arbeidsomstandigheden? Volg de cursus OR en arbo. In 2 dagen weet u wat de OR-bevoegdheden zijn en kunt u aan de slag om het werk gezonder en veiliger te maken.