Om als OR volop te kunnen profiteren van de rol in het besluitvormingsproces is het zaak dat je weet wat je rechten zijn. Anders zou je zomaar een kans mislopen om invloed uit oefenen op het beleid van je organisatie. Je hebt verschillende wettelijke bevoegdheden uit de Wet op de ondernemingsraden (WOR): instemmingsrecht, adviesrecht, initiatiefrecht, het artikel 24-overleg en informatierecht.
Een van de minder bekende rechten, maar wel een hele belangrijke, is het initiatiefrecht van de OR. Dat staat in artikel 23 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Veel OR’en denken dat het initiatiefrecht niet zo veel mogelijkheden biedt. De bestuurder hoeft immers de initiatieven van de OR niet te honoreren. Toch maak je er zonder het te weten veel gebruik van. Het kan een krachtig middel zijn.
De WOR
De Wet op de ondernemingsraden maakt onderscheid tussen het doen van voorstellen tijdens en buiten de overlegvergadering. Het eerste wordt het mondeling initiatiefrecht genoemd. Dat gebruik je als je tijdens de Overlegvergadering met ideeën, suggesties of alternatieve voorstellen komt. Dit doen de meeste OR’en. Het doen van voorstellen buiten het overleg is dan het schriftelijk initiatiefrecht en dat komt minder vaak voor.
In artikel 23 het derde lid staat dat de OR zijn voorstel toegelicht schriftelijk moet indienen. Het voorstel wordt in tenminste één overlegvergadering besproken. De bestuurder laat vervolgens schriftelijk en gemotiveerd weten of en in welke mate hij het voorstel van de OR overneemt. Je kan naar de kantontrechter stappen als de bestuurder weigert serieus in te gaan op het initiatiefvoorstel van de OR. Als de bestuurder wel serieus omgaat met het voorstel van de OR, maar het niet overneemt, heb je geen mogelijkheid om in beroep te gaan bij de rechter.
Aansluiten
Als je wilt dat de bestuurder je initiatief overneemt dan is het handig om goed aan te sluiten op de ideeën en prioriteiten van het management. Stem bovendien je eigen investering af op de verwachte opbrengst van het voorstel. Dat betekent dat je als OR geen uitgewerkt plan moet opstellen als de bestuurder niet eerst heeft laten weten dat hij graag meer wil horen. De OR verzet dan veel werk, terwijl het heel onzeker is of daar ook iets uit zal voortkomen. Dat levert misschien zo’n teleurstellende ervaring op dat je geen schriftelijke initiatieven meer neemt.
Strategie
Om de bestuurder enthousiast te maken uw initiatiefvoorstellen moet je een slimme strategie volgen. Je begint met het thema eerst eens op de agenda van de Overlegvergadering te zetten. Daar peil je de bereidheid van de bestuurder om er iets mee te doen. Is zijn belangstelling gering, breng dan een aangepast voorstel uit. Kies dan liever voor een voorstel waarin je de bestuurder vraagt om een prioriteitenlijst voor de verdere ontwikkeling van het (personeels)beleid of de organisatie. Je kan dan later kijken of je thema in deze prioriteitenlijst aan bod kan komen. Ook kun je het later opnieuw aankaarten. Om je voorstel kracht bij te zetten, schakel je de achterban in. Als je thema gedragen wordt door de achterban dan heb je een krachtig pressiemiddel. Het duurt dan wat langer, maar je behaalt op deze manier wel resultaat.
Wil je weten wanneer je welke rechten het beste kan inzetten? Er is nog plek bij onze Basiscursus WOR. Schrijf je dus snel in voor de WOR training in 2 dagen!
