Veel ondernemingsraden zien zichzelf het liefst als proactief. Wie proactief is, heeft vaak meer controle, voelt zich zelfverzekerder en krijgt meer invloed. Eigenlijk moet u als OR zo zijn als u goed wilt functioneren. U wacht dan niet of de bestuurder met plannen komt, maar u neemt zelf initiatief. In de praktijk valt het vaak tegen. Een proactieve OR moet hard werken om zelf initiatieven te nemen. Het is voor veel OR’en veel eenvoudiger om te reageren op de plannen van de bestuurder dan om zelf met ideeën en voorstellen te komen. Daar is ook niets verkeerds aan. Toch kan iedere OR proactiever worden.
Prioriteiten
Proactief zijn is een houding, een manier van werken. Dat kost tijd en flexibiliteit. Als uw OR het eens is over de koers dan is het handig om een analyse te maken. Wat speelt er in uw sector? Welke onderwerpen hebben voor de OR prioriteit en wat staat er op de agenda van de bestuurder? Richt u zich daarbij niet te veel op de bestuurder, want u wilt immers zelf de agenda bepalen en niet alleen reageren. Wees daarbij wel realistisch. De OR kan natuurlijk niet de hele organisatie veranderen. Betrek ook de achterban bij de prioriteiten van de OR. De OR krijgt input en kan zo ideeën ontwikkelen. Deze ideeën wilt u op de agenda krijgen. Leg de gezamenlijke ideeën, doelen en prioriteiten vast in een werkdocument. Dit kost tijd, maar het helpt u wel op de richting vast te houden.
Proactieve OR
Een proactieve OR werkt veel meer samen met de bestuurder dan dat u hem controleert. Soms zien OR-leden hiertegen op. Het is makkelijker om te reageren op plannen dan om mee te denken met de bestuurder. OR-leden kijken soms een beetje op tegen de bestuurder. Daardoor lopen zij niet zo makkelijk even binnen of zeggen weinig tijdens de Overlegvergadering. Bestuurders merken ook dat OR-leden zich niet gelijkwaardig voelen en dat de relatie daardoor wat stroef verloopt. Probeer naast de Overlegvergadering ook op een informele manier elkaar te leren kennen. Dat zorgt ervoor dat de afstand kleiner wordt.
Artikel 24-overleg
Als u als een proactieve OR wilt opereren dan is het artikel 24-overleg van groot belang. Artikel 24 uit de Wet op de ondernemingsraden (WOR) gaat over het bespreken van de algemene gang van zaken in de onderneming. Daar hoort de OR wat de bestuurder de komende periode van plan is. De OR kan hierover eigen voorstellen ontwikkelen. U kunt tijdens dit overleg ook enkele proefballonnetjes oplaten zonder meteen concrete voorstellen te doen. U weet dan of de ideeën een kans van slagen hebben.
Initiatiefrecht
Het initiatiefrecht is een belangrijk recht voor een proactieve OR. Het staat in artikel 23 van de WOR, maar hoe vaak maakt u er gebruik van? Meer over het initiatiefrecht vindt u hier. Een artikel over de proactieve OR vindt u op deze website.
