Gaat uw OR aan de slag met arbeidsvoorwaarden?
In Nederland is sprake van een trend om overleg over arbeidsvoorwaarden meer decentraal te laten gebeuren. Van landelijk niveau via dat van de branche naar het bedrijf. Dit wordt modernisering van de arbeidsvoorwaarden genoemd. Modernisering betekent ook dat er, binnen de hoofdafspraak in een Cao, meer variatie in de arbeidsvoorwaarden komt in het belang van de werknemer. Ook voor de werkgever is dit van belang. Er komt door de decentralisatie meer maatwerk. Met deze decentralisatie komt het onderwerp arbeidsvoorwaarden uitgebreider op het bordje van de OR.
Bevoegdheden
De OR heeft op grond van artikel 28 uit de WOR al een taak om de naleving van de Cao in de gaten te houden. De ondernemingsraad heeft verder het instemmingsrecht (artikel 27 WOR) als de secundaire arbeidsvoorwaarden worden gewijzigd. Het gaat dan bijvoorbeeld over de werktijden, het beloningssysteem of de opleidingsregeling. De hoogte van beloning, de arbeidsduur of de vergoedingen vallen erbuiten. Daar heeft de OR meestal niets over te zeggen. Die zijn in de Cao en in de individuele arbeidsovereenkomst geregeld.
Desondanks kan de ondernemingsraad toch een rol spelen. Individuele werknemers durven zich veelal niet rechtstreeks tegen hun werkgever te verzetten als bijvoorbeeld een vergoeding vervalt. De OR kan in zo’n geval hun belang behartigen door het onderwerp op de agenda van de Overlegvergadering te zetten. Het moet duidelijk zijn dat de OR niet allerlei individuele klachten bespreekt. Goed achterbancontact is dus noodzakelijk om te weten wat er leeft. Aan de andere kant gebeurt het ook vaak dat de bestuurder de ondernemingsraad uitnodigt voor overleg over arbeidsvoorwaarden om zo voldoende draagvlak te scheppen.
Modernisering
De Cao biedt steeds vaker mogelijkheden voor de OR om toch afspraken te maken over arbeidsvoorwaarden. Het werkterrein van de OR wordt daardoor verbreed. Men moet gaan meedenken over voorstellen om afspraken in de Cao daadwerkelijk mee in- of aan te vullen. Ook kan de OR zelf voorstellen naar voren brengen. Daarna moet men over deze voorstellen gaan onderhandelen met de bestuurder. De Overlegvergadering wordt soms tot een echte onderhandelingsbijeenkomst. De OR moet dan bij zichzelf en de vakbond te rade gaan wat wel en niet kan. Het is dan vaak handig om een adviseur te raadplegen als u gaat onderhandelen over arbeidsvoorwaarden.
Tips OR en arbeidsvoorwaarden
- Bespreek welke rol u wilt vervullen bij arbeidsvoorwaarden.
- Kijk in de Cao of u mogelijkheden heeft om aan de slag te gaan met arbeidsvoorwaarden.
- Arbeidsvoorwaarden is een ingewikkeld thema. Richt daarom een speciale commissie op.
- Stem af met de achterban als de OR arbeidsvoorwaarden met de bestuurder bespreekt.
- Beoordeel of de veranderingen in de arbeidsvoorwaarden goed worden gecommuniceerd.
- Voorkom dat je als OR niet een individuele belangenbehartiger wordt. Als mensen het ergens niet mee eens zijn kunnen ze zelf naar de afdeling Personeelszaken of naar de vakbond gaan.
Meer informatie in een training
Meer weten over de rol van de OR bij arbeidsvoorwaarden? Volg een training. Meer informatie vindt u hier.
