De Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 (Wmcz 2018) regelt vanaf 1 juli 2020 de rechten van cliëntenraden in zorginstellingen. In 2025 wordt deze wet landelijk geëvalueerd en wordt het resultaat aan de Tweede Kamer aangeboden. Er wordt dan stilgestaan bij de volgende vragen: wat zijn de effecten van de wet? Wat merken cliëntenraden daarvan in de praktijk? En waar is ruimte voor verbetering en meer efficiëntie?
Wat vinden de cliëntenraden?
Er komen op dit moment verschillende signalen vanuit de cliëntenraden over de praktijk van de wet. Deze worden hieronder opgesomd:
- De Wmcz 2018 heeft geleid tot meer bewustwording bij cliëntenraden over wat hun taken en mogelijkheden zijn. Let op: het is belangrijk dat nieuwe cliëntenraadsleden hier goed over geïnformeerd blijven.
- Omdat de wet ervan uitgaat dat de lokale cliëntenraad centraal staat, is het belangrijk om de lokale cliëntenraden en raadsleden de juiste informatie geven die ze nodig hebben om hun werk goed te kunnen doen. Anders zijn ze minder betrokken en haken ze af.
- Cliëntenraden hebben op dit moment moeite met het vinden van voldoende leden. En dat is jammer, want het systeem van de medezeggenschap wordt ondermijnd als de lokale cliëntenraden onderbezet zijn. Er wordt uitgezocht of de overheid iets kan doen om deelname aan een cliëntenraad te stimuleren.
- Er wordt nu weinig geregeld op het gebied van de vergoedingen voor cliëntenraadsleden en zorgaanbieders gaan heel verschillend om met het budget voor de cliëntenraad. Het is een idee om de huidige regelingen te vergelijken met de vergoedingen die binnen de zorginstelling gelden voor de OR (ondernemingsraad) en de PAR/ VAR (adviesraden van verpleegkundigen/verzorgenden).
- De Jeugdzorg valt ook onder de Wmcz, maar de Raad voor de Kinderbescherming en Veilig Thuis hoeven formeel geen cliëntenraad in te stellen op grond van de Wmcz 2018. Dit vinden veel cliënten jammer.
- Omdat steeds meer mensen zorg en ondersteuning thuis ontvangen, is er behoefte aan meer medezeggenschap over zorg en welzijn in de eigen buurt of wijk.