Nu veel mensen een paar dagen per week thuiswerken, vervaagt de scheidslijn tussen werk- en privé steeds meer. Bovendien wordt er steeds meer stilgestaan bij het belang van een gezonde werk- privébalans. De OR en PVT hebben invloed op werktijden als er niks inhoudelijks is geregeld in de CAO. Zij hebben volgens artikel 27, lid 1b van de WOR instemmingsrecht bij de vaststelling of wijziging van een arbeids- en rusttijdenregeling. Dat kan bijvoorbeeld gaan over hoelang pauzes zijn, of er ploegendiensten zijn en hoeveel vakantiedagen de werknemers hebben.
Arbeidstijdenregeling
Werkgevers die iets aan de arbeidstijdenregeling willen wijzigen, hebben vaak instemming nodig van de PVT of OR. U wilt dan weten wat de redenen zijn om de werktijdenregeling aan te passen en wat de gevolgen zijn voor (groepen) werknemers. Check in de CAO en in de Arbeidstijdenwet of uw bestuurder iets aan de arbeidstijdenregeling mag veranderen. Daar ziet u ook hoeveel tijd een werknemer moet kunnen rusten en hoeveel nachtdiensten hij mag hebben. Wil de bestuurder toch afwijken van de normen van artikel 5:7 van de Arbeidstijdenwet? Dan hebben de PVT en OR zelfs overeenstemmingsrecht. De bestuurder kan dan, in tegenstelling tot bij het instemmingsrecht, niet in beroep gaan. Het overeenstemmingsrecht is dus een soort vetorecht. Kijk hoe een verandering in de praktijk uitpakt en check bij de achterban hoe ze een nieuwe regeling ervaren. Op deze manier kunt u signalen van de werkvloer doorgeven aan de bestuurder.
Basisregels arbeidstijden
Wanneer werkt een werknemer eigenlijk te lang? Het is handig om de basisregels van de arbeidstijden en de pauzes te weten. U weet dan meteen of medewerkers niet te veel werken. Zo is het gebruikelijk dat
- Iemand per dienst maximaal 12 uur mag werken en per week maximaal 60 uur. Maar elke week 60 uur werken mag weer niet. Check daarom ook in de CAO hoeveel uur per week werknemers mogen werken. Over vier weken tijd mag een werknemer (in uitzonderlijke gevallen) per week gemiddeld 55 uur werken.
- Als een werknemer op een dag meer dan 5,5 uur werkt, heeft hij recht op minimaal een half uur pauze. Het is ook een optie om twee keer een kwartier pauze nemen.
- Werkt iemand meer dan 10 uur? Dan heeft hij recht op minimaal 45 minuten pauze. Die mag hij ook verdelen over pauzes van een kwartier.
- Werknemers zijn niet verplicht om op zondag te werken, behalve als hier afspraken over gemaakt zijn met je werkgever. Werknemers mogen alleen met medewerkers afspreken dat ze op de zondag werken als dit bij het soort werk hoort. Bijvoorbeeld in de gezondheidszorg, horeca, bij de brandweer, politie en in soms in de industrie. De regels voor op zondag werken gelden niet voor mensen die een beroep uitoefenen in de kerk. Tenslotte kunnen bedrijfsomstandigheden ook een reden zijn voor werken op zondag. Werknemers hebben altijd minimaal 13 vrije zondagen per jaar.
Individuele gevallen
Sommige werknemers zijn niet tevreden over hun werktijden. Zij richten zich dan tot de OR of PVT. Let op dat u zich niet voor het karretje moet laten spannen door individuele werknemers, aangezien de PVT alleen kan opkomen voor algemene belangen. U bent geen individuele belangenbehartiger. De werknemer moet naar zijn leidinggevende of HR om bezwaar te maken over zijn werktijden.
Meer weten
Wilt u meer weten over werktijden of arbeidsvoorwaarden? Volg dan de cursus OR en arbeidsvoorwaarden.
