In zorg zijn verschillende medezeggenschapsorganen actief. Bijna elke zorgorganisatie heeft een ondernemingsraad (or) en cliëntenraad (cr). OR en cliëntenraad adviseren de bestuurder over het organisatiebeleid. Ieder doet dat vanuit zijn eigen perspectief en wetgeving. Zij kunnen op verschillende vlakken samenwerken.

1. Kijk goed waar OR en clientenraad elkaar kunt versterken, maar blijf je eigen doelen, prioriteiten en tempo in de gaten houden.
2. De rechten van de cr staan in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ) en die van de or in de WOR. In de onderwerpen van het adviesrecht zit veel overlap. De cr krijgt binnenkort in de ‘WMCZ 2018’ instemmingsrecht net zoals de or. Het informatierecht en overleg met de bestuurder zijn ook grotendeels hetzelfde, Het verschil tussen or en cr is dat in de WOR gaat het primair om omstandigheden voor medewerkers in de onderneming en in de WMCZ om voorzieningen voor de cliënten. Leg bij een onderwerpen als de bureaucratie in de zorg en het inhuren van flexibele krachten de informatie eens naast elkaar.
3. Door gebruik te maken van elkaars kennis en kunde staan de OR en cliëntenraad sterker. De cr heeft bijvoorbeeld adviesrecht over de begroting. De or heeft dat niet, maar heeft wel adviesrecht over belangrijke investeringen.
4. De or en de cr hebben adviesrecht bij wijzigingen in de onderneming. Het kan goed zijn om de adviezen hierover op elkaar af te stemmen. Een organisatiewijziging kan immers gevolgen hebben voor de medewerkers en de cliënten.
5. Het vaststellen van de risico-inventarisatie en evaluatie is ook een onderwerp dat beide raden aangaan. Een veilige werkomgeving is in het belang van medewerker en cliënten.
6. CR heeft geen bevoegdheid over personele regelingen, de or wel. Maar goed personeelsbeleid is ook van belang voor de cliënten. Gemotiveerd personeel bepaalt immers mede de kwaliteit van de zorg en dat is een belangrijk onderwerp voor de cr.
7. Organiseer eens een gezamenlijke studiedag om op een rij te zetten waar je wel en waar je niet samen kunt werken.
8. Wissel informatie uit door de agenda en de notulen van de vergaderingen naar elkaar te sturen.
9. Behandel samen het jaarplan van de zorgorganisatie en stem af voor welke onderwerpen een krachtenbundeling nuttig is.
10. Als de OR en clientenraad ieder een eigen ambtelijk secretaris hebben dan zou je die bij elkaar in dezelfde werkruimte kunnen zetten. Hierdoor ontstaat er een secretariaat medezeggenschap. De samenwerking en uitwisseling wordt dan een stuk eenvoudiger.

Lees ook onze checklist.

Ja, uw OR moet een jaarverslag schrijven (artikel 14 WOR). Dit is een verslag met de beschrijving van de werkzaamheden van de OR van de afgelopen periode. Deze periode hoeft niet een kalenderjaar te zijn, maar het kan bijvoorbeeld ook een zittingsjaar zijn. Dit jaarverslag is openbaar. Stuur het in ieder geval naar uw achterban, de bestuurder en de bedrijfscommissie, zodat zij op de hoogte zijn van de werkzaamheden van de OR. Als u wilt leren een jaarverslag te maken volg dan de cursus OR-jaarverslag van OR Academy.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘

In zorg zijn verschillende medezeggenschapsorganen actief. Bijna elke zorgorganisatie heeft een ondernemingsraad (or) en cliëntenraad (cr). OR en cliëntenraad adviseren de bestuurder over het organisatiebeleid. Ieder doet dat vanuit zijn eigen perspectief en wetgeving. Zij kunnen op verschillende vlakken samenwerken.

1. Kijk goed waar OR en clientenraad elkaar kunt versterken, maar blijf je eigen doelen, prioriteiten en tempo in de gaten houden.
2. De rechten van de cr staan in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ) en die van de or in de WOR. In de onderwerpen van het adviesrecht zit veel overlap. De cr krijgt binnenkort in de ‘WMCZ 2018’ instemmingsrecht net zoals de or. Het informatierecht en overleg met de bestuurder zijn ook grotendeels hetzelfde, Het verschil tussen or en cr is dat in de WOR gaat het primair om omstandigheden voor medewerkers in de onderneming en in de WMCZ om voorzieningen voor de cliënten. Leg bij een onderwerpen als de bureaucratie in de zorg en het inhuren van flexibele krachten de informatie eens naast elkaar.
3. Door gebruik te maken van elkaars kennis en kunde staan de OR en cliëntenraad sterker. De cr heeft bijvoorbeeld adviesrecht over de begroting. De or heeft dat niet, maar heeft wel adviesrecht over belangrijke investeringen.
4. De or en de cr hebben adviesrecht bij wijzigingen in de onderneming. Het kan goed zijn om de adviezen hierover op elkaar af te stemmen. Een organisatiewijziging kan immers gevolgen hebben voor de medewerkers en de cliënten.
5. Het vaststellen van de risico-inventarisatie en evaluatie is ook een onderwerp dat beide raden aangaan. Een veilige werkomgeving is in het belang van medewerker en cliënten.
6. CR heeft geen bevoegdheid over personele regelingen, de or wel. Maar goed personeelsbeleid is ook van belang voor de cliënten. Gemotiveerd personeel bepaalt immers mede de kwaliteit van de zorg en dat is een belangrijk onderwerp voor de cr.
7. Organiseer eens een gezamenlijke studiedag om op een rij te zetten waar je wel en waar je niet samen kunt werken.
8. Wissel informatie uit door de agenda en de notulen van de vergaderingen naar elkaar te sturen.
9. Behandel samen het jaarplan van de zorgorganisatie en stem af voor welke onderwerpen een krachtenbundeling nuttig is.
10. Als de OR en clientenraad ieder een eigen ambtelijk secretaris hebben dan zou je die bij elkaar in dezelfde werkruimte kunnen zetten. Hierdoor ontstaat er een secretariaat medezeggenschap. De samenwerking en uitwisseling wordt dan een stuk eenvoudiger.

Lees ook onze checklist.

De Wet op de ondernemingsraden (WOR) schrijft het aantal OR leden exact voor in artikel 6.1. De grootte van de OR is gerelateerd aan het aantal in de organisatie werkzame personen:

50 of minder     3 leden

50-100              5 leden

100-200            7 leden

200-400            9 leden

400-600            11 leden

600-1000           13 leden

1000-2000         15 leden

En zo bij elke duizend personen meer twee or leden extra, tot een maximum van 25  or leden. Afwijken van deze wettelijke standaard kan alleen in bijzondere omstandigheden.

Een PVT telt tenminste 3 leden.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘

Ja, uw OR moet een jaarverslag schrijven (artikel 14 WOR). Dit is een verslag met de beschrijving van de werkzaamheden van de OR van de afgelopen periode. Deze periode hoeft niet een kalenderjaar te zijn, maar het kan bijvoorbeeld ook een zittingsjaar zijn. Dit jaarverslag is openbaar. Stuur het in ieder geval naar uw achterban, de bestuurder en de bedrijfscommissie, zodat zij op de hoogte zijn van de werkzaamheden van de OR. Als u wilt leren een jaarverslag te maken volg dan de cursus OR-jaarverslag van OR Academy.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘

Ja, een OR-reglement is verplicht (art. 8.1). Zo’n reglement is het huishoudelijk reglement van de OR. Er staan alleen onderwerpen in die de OR aangaan. De OR bepaalt in hoofdlijnen zelf de inhoud van het reglement. Er zijn wel een aantal onderwerpen die niet mogen ontbreken, zoals de OR-verkiezingen.

Zoals al eerder aangegeven heeft de bestuurder geen zeggenschap over het OR-reglement. De OR geeft de bestuurder wel de gelegenheid zijn standpunt kenbaar te maken. Vervolgens stelt de OR het reglement vast. Bij meerdere medezeggenschapsorganen bepaalt iedere OR de inhoud van zijn eigen reglement. U vindt een voorbeeldreglement voor de medezeggenschapsorganen van de overheid en een van de overige sectoren op de website van de SER (www.ser.nl/publicaties/) en bij het CAOP (voor de overheid). De SER heeft ook een leidraad voor een PVT. Meer hierover vindt u op de website van de SER.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘.

Het kan soms handig zijn om de zittingstermijn OR te verlengen, maar de zittende OR kan dat niet doen. Artikel 12 Wor geeft de keuze uit verschillende zittingstermijnen. Voorafgaand aan de algemene OR-verkiezingen moet de keuze van twee, drie of vier jaar in het OR-reglement opgenomen staan. Dat betekent dat een zittende OR alleen voor een volgende OR de zittingstermijn OR kan wijzigen. In uitzonderlijke situaties als een fusie of ingrijpende reorganisatie is het te rechtvaardigen dat de ondernemingsraad langer blijft zitten. Dit moet de ondernemingsraad wel schriftelijk regelen. Belangrijke voorwaarden daarbij zijn dat de verlenging van beperkte duur is (ten hoogste zes maanden) en de belanghebbenden bij de OR-verkiezingen geen bezwaar hebben.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘. Meer over de WOR hoort u tijdens de Basiscursus (W)OR.

Nee. De OR mag gewoon doorwerken tot het einde van de zittingstermijn. Dan houdt de OR van rechtswege op te bestaan, tenzij de werkgever hem vrijwillig in stand houdt. Ook de grootte van een OR kan niet tussentijds gewijzigd worden: stijging of daling van het aantal werknemers heeft pas invloed na afloop van de zittingsperiode. Overigens heeft niet elke overschrijding van de getalsgrens meteen gevolgen; er moet sprake zijn van structurele groei of krimp van de onderneming.

Als er een wijziging in aantal zetels nodig is, moet wel vóór de eerstvolgende verkiezingen het reglement worden aangepast.

Veel ondernemingsraden denken dat zij toestemming van hun bestuurder moeten hebben om op cursus te mogen gaan. Maar u heeft hiervoor helemaal geen toestemming nodig! Veel bestuurders doen alsof u wél hun toestemming nodig heeft, omdat zij de scholing moeten betalen. In artikel 18 van de WOR is het scholingsrecht geregeld. U hebt recht op minimaal 5 scholingsdagen per jaar. In artikel 22 WOR is geregeld dat de bestuurder de kosten draagt die de ondernemingsraad redelijkerwijs nodig heeft voor zijn functioneren. Hieronder vallen ook de kosten van scholing. Verder is vastgelegd dat u onder werktijd geschoold wordt en hiervoor dus geen vrije dagen hoeft op te nemen. U hebt dus geen toestemming nodig, maar het is wel goed om af te stemmen dat u op scholing gaat. Collega’s moeten misschien uw werk overnemen als u op scholing bent gegaan en de bestuurder wil natuurlijk weten wat hij moet betalen.

Meer weten over scholingen. Kijk eens naar ons cursusoverzicht. Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘.

Ja jullie mogen het OR-reglement wijzigen. Het OR-reglement is onder andere in artikel 8 van de WOR geregeld. U kunt niet afwijken van uw eigen reglement. U kunt het reglement wel aanpassen. Dat kan als u een bepaalde meerderheid heeft die het wil wijzigen (dit staat meestal in uw reglement). De aanpassingen kunnen niet in strijd met de wet zijn.  U laat de bestuurder weten dat u het OR-reglement wil aanpassen. Hij kan hierop reageren. Vervolgens stelt u het nieuwe OR-reglement vast. Als de bestuurder het hier niet mee eens is dan moet hij naar de kantonrechter.

Meer over het reglement vindt u bij de SER. Zij hebben ook een voorbeeld reglement. Als u meer over de WOR wilt weten, volg dan de Basiscursus WOR in 1 dag.

In een OR reglement staan onderwerpen die door de wet aan de OR zijn opgedragen of overgelaten. Het heeft voornamelijk een huishoudelijk karakter. Dat geeft de ondernemingsraad de ruimte om zelf artikelen in het  reglement te zetten. Sommige onderwerpen zijn wel verplicht:

–          de kandidaatstelling bij OR-verkiezingen (art.10)

–          de OR-verkiezingen (art.10)

–          de invulling van tussentijdse vacatures (art.10)

–          de werkwijze van de OR (art.14). De taken van de secretaris en het regelen van de vergaderingen vallen hier bijvoorbeeld onder.

In de WOR staan ook onderwerpen die een OR kan regelen. Deze onderwerpen zijn niet verplicht. Dat zijn: het instellen van kiesgroepen (art.9.3) en een afwijkende zittingstermijn van de OR-leden (art.12.2). Als uw OR commissies instelt, dan wordt dat in een instellingsbesluit opgenomen als bijlage bij het reglement. Een voorbeeld van een or reglement vindt u hier.

In OR reglement staan geen afspraken tussen de bestuurder en de OR. Dus bijvoorbeeld afspraken over extra bevoegdheden staan niet in een reglement, maar in een ondernemingsovereenkomst van bestuurder en OR.

Als u als voorzitter begint dan wilt u weten wat uw taken zijn. Er is in de Wet op de ondernemingsraden weinig geregeld over de taken van de voorzitter. In artikel 7 van de WOR is nog wel te lezen dat een voorzitter of zijn plaatsvervanger de ondernemingsraad in gerechtelijke procedures vertegenwoordigt. Verder zit de voorzitter om de beurt met de bestuurder de Overlegvergadering voor. Het is logisch dat u als voorzitter ook de OR-vergaderingen voorzit. Meer zult u in de WOR over voorzitten niet vinden. De OR kan zelf allerlei bepalingen en taken van de voorzitter in het OR-reglement opnemen. Als u daar niet uitkomt of u wilt weten hoe andere voorzitters dit geregeld hebben dan kunt u een cursus voor voorzitters volgen. Daar doet u genoeg kennis en ideeën op om uw werk als voorzitter goed in te vullen.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘.

Ja, een OR-reglement is verplicht (art. 8.1). Zo’n reglement is het huishoudelijk reglement van de OR. Er staan alleen onderwerpen in die de OR aangaan. De OR bepaalt in hoofdlijnen zelf de inhoud van het reglement. Er zijn wel een aantal onderwerpen die niet mogen ontbreken, zoals de OR-verkiezingen.

Zoals al eerder aangegeven heeft de bestuurder geen zeggenschap over het OR-reglement. De OR geeft de bestuurder wel de gelegenheid zijn standpunt kenbaar te maken. Vervolgens stelt de OR het reglement vast. Bij meerdere medezeggenschapsorganen bepaalt iedere OR de inhoud van zijn eigen reglement. U vindt een voorbeeldreglement voor de medezeggenschapsorganen van de overheid en een van de overige sectoren op de website van de SER (www.ser.nl/publicaties/) en bij het CAOP (voor de overheid). De SER heeft ook een leidraad voor een PVT. Meer hierover vindt u op de website van de SER.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘.

In een OR reglement staan onderwerpen die door de wet aan de OR zijn opgedragen of overgelaten. Het heeft voornamelijk een huishoudelijk karakter. Dat geeft de ondernemingsraad de ruimte om zelf artikelen in het  reglement te zetten. Sommige onderwerpen zijn wel verplicht:

–          de kandidaatstelling bij OR-verkiezingen (art.10)

–          de OR-verkiezingen (art.10)

–          de invulling van tussentijdse vacatures (art.10)

–          de werkwijze van de OR (art.14). De taken van de secretaris en het regelen van de vergaderingen vallen hier bijvoorbeeld onder.

In de WOR staan ook onderwerpen die een OR kan regelen. Deze onderwerpen zijn niet verplicht. Dat zijn: het instellen van kiesgroepen (art.9.3) en een afwijkende zittingstermijn van de OR-leden (art.12.2). Als uw OR commissies instelt, dan wordt dat in een instellingsbesluit opgenomen als bijlage bij het reglement. Een voorbeeld van een or reglement vindt u hier.

In OR reglement staan geen afspraken tussen de bestuurder en de OR. Dus bijvoorbeeld afspraken over extra bevoegdheden staan niet in een reglement, maar in een ondernemingsovereenkomst van bestuurder en OR.

Als u als voorzitter begint dan wilt u weten wat uw taken zijn. Er is in de Wet op de ondernemingsraden weinig geregeld over de taken van de voorzitter. In artikel 7 van de WOR is nog wel te lezen dat een voorzitter of zijn plaatsvervanger de ondernemingsraad in gerechtelijke procedures vertegenwoordigt. Verder zit de voorzitter om de beurt met de bestuurder de Overlegvergadering voor. Het is logisch dat u als voorzitter ook de OR-vergaderingen voorzit. Meer zult u in de WOR over voorzitten niet vinden. De OR kan zelf allerlei bepalingen en taken van de voorzitter in het OR-reglement opnemen. Als u daar niet uitkomt of u wilt weten hoe andere voorzitters dit geregeld hebben dan kunt u een cursus voor voorzitters volgen. Daar doet u genoeg kennis en ideeën op om uw werk als voorzitter goed in te vullen.

Meer vragen en antwoorden vindt u in het praktische boek ‘De OR in 153 vragen & antwoorden‘.