Zorg met dwang is een belangrijk thema. Het is ingrijpend voor de betrokkenen. De Inspectie heeft een analyse van gedwongen zorg gemaakt. Hiermee laat de inspectie zien hoe zorgaanbieders in de praktijk zijn omgegaan met verplichte en onvrijwillige zorg. Deze publicatie gaat in op klachten, crisissituaties, meldingen en signalen. Wat kan de cliëntenraad hiermee?
Gedwongen zorg
Gedwongen zorg kan op allerlei verschillende manieren. Het meeste komt het onder dwang toedienen van medicijnen voor. Hieronder valt ook het verdekt toedienen van medicijnen in de soep of ander voedsel. Daarnaast is ook de verplichte opname in een accommodatie een vorm van gedwongen zorg. De patiënt kan de behandelafdeling of kamer dan niet meer zelfstandig verlaten. Ook komt het voor dat de betrokkene tijdelijk wordt vastgepakt en vastgehouden, bijvoorbeeld om een onwenselijke situatie te voorkomen. Er zijn ook beperkingen om zelf je eigen leven in te richten. De betrokkene moet iets onvrijwillig doen of juist laten. Dat is bijvoorbeeld zijn telefoon of het internet maar beperkt kunnen gebruiken.
Rol cliëntenraad
De Inspectie ontving van 402 zorgaanbieders de analyse over onvrijwillige zorg. De Inspectie constateert dat het zorginstellingen niet goed lukt om gedwongen zorg te voorkomen of af te bouwen. De Inspectie ziet bij zorgaanbieders van ouderenzorg dat cliëntenraden vaak betrokken zijn bij de analyse. Zorgaanbieders bespreken de gegevens met de cliëntenraden en trekken gezamenlijk met hen op om verbeteracties uit te zetten en te evalueren. In de gehandicaptenzorg worden cliëntenraden minder vaak betrokken.
Bespreken
De analyse van de Inspectie is een goede aanleiding om zorg met dwang op de agenda te zetten. Wat betekenen vrijheid en dwang voor de instelling? Voor de een betekenen vrijheid en dwang iets anders dan voor de ander. Hoe snel sluipen er gewoontes of zelfs ‘huisregels’ in de dagelijkse gang van zaken, terwijl deze feitelijk de vrijheden van mensen beperken?